Voorpret: Langs getuigenissen op de Ieperboog
Van oktober 1914 tot oktober 1918 lag het slagveld van de Eerste Wereldoorlog op slechts enkele kilometers van Ieper. In die fameuze Ypres Salient of Ieperboog werden maar liefst vijf bloedige veldslagen uitgevochten. Vandaag herinneren 425.000 graven en namen van vermisten op monumenten in de Westhoek aan dit pijnlijke verhaal.
Tekst Jan Erik Burger Foto’s Jonathan Vandevoorde
Bijna veertig jaar geleden kwamen Steven van Schuppen en ik voor het eerst in Ieper, op zoek naar de resten van de Eerste Wereldoorlog. Het verhaal is bekend. Ieper werd bijna compleet in puin geschoten, 425.00 geallieerde en Duitse soldaten sneuvelden. Churchill wilde er een living memory van maken, de Ieperlingen wilden hun stad herbouwen. Uiteindelijk gaf Churchill toe, hij werd tevredengesteld met de bouw van de monumentale Menenpoort. We kampeerden in een regenachtig Domein van de Palingbeek in Zillebeke. Tijdens ons bezoek bezochten we zieltogende privémusea met rommelige collecties en kijkdozen. De frontlinie was maar op een paar plaatsen toegankelijk. Alle betrokkenen gaven de indruk dat de oorlog spoedig vergeten zou zijn, nu het merendeel van de overlevenden inmiddels een natuurlijke dood gestorven was. Het tegendeel bleek waar. Ieper is met alle Engelse borden en replica’s meer frontstad dan ooit tevoren en noemt zich nadrukkelijk Vredesstad, maar dat is zeker niet aan alle Britse bezoekers besteed. “Right or wrong, my country”. Van het wrong willen ze weinig weten.
“Op een boogscheut van Ieper, te midden van een glooiend en bosrijk landschap, ligt het provinciedomein de Palingbeek. Poelen en moerassen, oud en jong bos, boomgaarden en bloemrijke graslanden, ligweiden of een speelplein wisselen elkaar af. Uitgestrekte bewegwijzerde wandelpaden brengen je naar de mooiste plekjes.” Het domein ligt op de waterscheiding tussen de stroomgebieden van de IJzer en de Leie, onderdeel van het Scheldebekken. Ooit zou hier een kanaal gegraven worden om de Leie te verbinden met het Ieperleekanaal. In 1864 vingen de werkzaamheden aan. Probleem was dat de grondwerkers de tot 63 meter hoge heuvelrug ten zuiden van Ieper moesten doorgraven. Men trachtte dit te bereiken hetzij met de aanleg van tunnels dan wel het graven van een diepe sleuf. De bodem, grotendeels klei, was echter zeer onstabiel. Instortingen waren aan de orde van de dag. Een net gebouwde brug verzakte en brak in tweeën. Bijna vijftig jaar later, in 1913, werden de pogingen opgegeven en de werkzaamheden gestaakt. Eén jaar later brak de Eerste Wereldoorlog uit.
Het hele verhaal lezen? Je vindt het in het in het komend nummer van Wandelmagazine. Dit nummer niet missen, maar nog geen abonnee? Neem vóór maandag 4 december 16:00 uur een abonnement. Profiteer van de speciale aanbieding: 1 jaar Wandelmagazine van €28,50 voor slechts €16,95
