Blauwe Boswandeling (10-11km) Haulerwijk Frl
De Blauwe Boswandeling is een verrassend mooie en interessante rondwandeling vanuit het Friese Haulerwijk. Over voornamelijk onverharde wegen en paden wandelt u in circa 3 uur naar, door en langs de open structuren van het fraaie landgoedachtige ‘Blauwe Bos’. Middenin een weids ontginningsgebied, wat gekenmerkt wordt door de herinnering aan een land van rechte wijken en vaarten, kunt u genieten van circa 300 ha gevarieerd bos-, heide- en waterland.
Start- en eindpunt café Het Bruine Paard te Haulerwijk is ook per OV bereikbaar en uw hond mag mee op pad.
Start- en eindpunt
Café Het Bruine Paard
Norgerweg 1
8433LL Haulerwijk (Frl)
N53 03.946 E6 19.913
OV: bushalte bij start- en eindpunt
Tips voor onderweg
- Negeer zijwegen en paden, tenzij anders aangegeven
- Draag stevige waterdichte schoenen
- Onderweg komt u geen horeca tegen, neem dus voldoende proviand voor onderweg mee
- Vergeet ook uw verrekijker niet
- Honden zijn (overwegend aangelijnd) welkom
- Respecteer de natuur
- Geniet en haast u niet
Routebeschrijving
1 Café Het Bruine Paard naar links verlatend, gaat u op de rotonde naar rechts, richting Waskemeer/Bakkeveen en volgt ‘Kerkstraat’ (even verderop links langs de vaart). Neem (gerekend vanaf rotonde) de derde straat links, eveneens ‘Kerkstraat’; richting Haule.
Rond 1815 werd Logement/café Brandsma gebouwd; het huidige café Het Bruine Paard. In mei 1846 kreeg het café haar eerste nieuwe eigenaar (Sikke Joekes van der Mei uit Wijnjeterp) voor de som van f 1200,-.
Haulerwijk: Vanaf 1722 werden de eerste huizen gebouwd in een enorm veenmoeras wat zich uitstrekte tot aan de buurtschap Haule. Haule lag op een zandrug aan de verbindingsweg Friesland – Drenthe en bestond al veel eerder.
Om het veenmoeras te kunnen ontginnen werden vele wijken gegraven. Een van deze wijken liep van Bakkeveen (waar trouwens ook wandeling ‘De Drie Provinciën’ start) naar de Haule. De prille nederzetting halverwege deze wijk kreeg in eerste instantie de naam ‘Haule aan de wijk’.
Om het vele gewonnen turf te kunnen afvoeren werd een begin gemaakt met het graven van de ‘Compagnonsvaart’. Hoe verder de ontginning vorderde, hoe verder de vaart vanuit Haulerwijk-Beneden (tegenwoordig Waskemeer) werd uitgegraven naar Haulerwijk- Boven richting Drentsche grens.
Volg ter hoogte van zwembad ‘HauleWelle’ het naastgelegen fietspad. Blijf dit ‘schelpenpad’ voorlopig volgen en negeer zijwegen en paden. Koers ook op de kruising met brede zandweg rechtdoor; langs houten hekje met roodwitte LAW-markering.
Aan uw linkerhand passeert u achtereenvolgens twee open plekken in het bos. De eerste is bekend om het Pikschieten; een sport waarbij wordt geprobeerd om met stalen kogels een houten stammetje (waarop geld is gelegd) omver te gooien. Het tweede veld is een speelterrein. De daarop staande speeltoestellen zijn geschonken door de dorpsvereniging Plaatselijk Belang.
2 Bij Paddestoel 25002 gaat u naar rechts en volgt verhard fietspad richting Haule. Desgewenst kunt u ook kiezen voor de naastgelegen zandweg (zorg wel dat u over circa 1 km de eerstvolgende paddestoel niet mist.)
Het Blauwe Bos: Een fraai gevarieerd bos met een open landgoedkarakter (gelegen als een oase in een uitgestrekt ontginningsgebied), wordt voortdurend vertroeteld door Staats Bosbeheer. Waarschijnlijk door de vele aanwezige sparren in combinatie met de vochtige omgeving kan men het vanaf de locale verkeerswegen in de wijde omtrek zien liggen als een ‘blauw bos’.
Aan het eind van de vervening werden vrijgekomen ondergronden in percelen (hier ‘leijen’ genoemd) verkocht en kwam er al snel landbouw, veeteelt en nijverheid op gang. Op de niet verkochte gronden van de Compagnons (verveners) werd vanaf 1868 bos aangeplant. Het Blauwe Bos werd vermoedelijk ergens tussen 1900 en 1920 aangelegd en is circa 300 ha groot.
Rechts van het pad passeert u de plek waar ooit ‘Lambertus Kok en Grietje Wijchman’ woonden. Hun laatste rustplaats vonden ze elders in dit bos; het enige graf in het Blauwe Bos.
U blijft het fietspad volgen tot aan Paddestoel 24824. Sla hier linksaf, richting Haule; kies niet het fietspad maar het naastgelegen brede graspad.
Neem vervolgens het tweede pad (graspad) naar rechts, het bos in. Koers op de brede kruising rechtdoor en blijf het pad volgen.
3 Ga aan het eind van het pad naar links het fietspad op en kruis de Haulervaart.
Lunchtip: de picknickset links van u is een aardige plek voor een korte pitsstop.
Neem de eerste onverharde boslaan links en vervolgens het eerste brede pad schuin naar rechts.
Aan uw rechterhand werden archeologische vondsten gedaan: stenen gereedschappen van de Hernhutters (herdersvolk.)
Aan het eind van dit pad volgt u het brede graspad met fietspad naar rechts. Neem na de rechtse kromming het eerste graspad links, op de grens van bos en hei.
Op de eerste kruising van brede bospaden gaat u linksaf en blijft ook na de rechtse bocht de brede boslaan tot het einde volgen.
Ga op deze T-splitsing naar links, kruis opnieuw de Haulervaart en sla meteen daarna weer linksaf.
Bedenk dat hierlangs ooit turf werd ‘verscheept’.
Volg dit pad langs het watertje en sla na de rechtse bocht op de eerste kruising linksaf. Blijf ook na de ruime rechtse bocht deze boslaan voorlopig volgen.
‘Sterntjespoel’ (Aanrader) Wilt u toch even een bezoekje brengen aan een fraaie ven in een veenachtige omgeving, volg dan de stippellijn op de kaart: eerste brede pad rechts, na houten slagboom doorgaande pad volgen / op kruising zandweg met fietspad naar links / eerste pad linksaf langs heide / waar aan uw rechterhand bebossing begint smalle pad links naar de Sterntjespoel.
Keer terug en vervolg naar links uw weg langs het bredere pad / neem na de woning het eerste brede pad links / einde pad rechtsaf en ga verder met 4.
4 Pas wanneer u bent aangekomen bij de lange bosrand aan uw linkerhand (haaks op het pad), slaat u linksaf (bij bordje Hondenlosloopgebied). Blijf dit graspad langs de bosrand volgen en houdt op de T-splitsing links aan.
Na de rechtse bocht koerst u rechttoe rechtaan tot aan de vaart in Haulerwijk.
Naast het laatste deel van het pad vindt u aan uw rechterhand een restant van een oude wijk.
Sla rechtsaf en houdt koers tot aan de rotonde.
De eerste steen voor de bouw van de Hervormde Kerk aan uw rechterhand werd gelegd op 10 april 1852. Op de gedenksteen boven de ingang prijken de namen van de toenmalige notabelen aan wie deze eer was toebedeeld.
Schuin links aan de overkant heeft u café Het Bruine Paard weer in het vizier; eindpunt van deze route.
Meer informatie
Deze route werd met zorg samengesteld. Mocht u desondanks toch onduidelijkheden in route of routebeschrijving ontdekken, dan wordt melding hiervan erg op prijs gesteld. Dit geldt natuurlijk ook voor onverhoopte wijzigingen in het landschap.
Uiteraard volgt u zo’n beschreven wandelwég-route op eigen risico.
Blauwe Boswandeling, november 2005. Auteur: Dave Bekkema
Gecontroleerd en tekst gewijzigd in november 2016.
Met dank aan de waardevolle informatie-leveranciers S. Reinders en de Webmaster van www.haulerwijk.com
Over de auteur
Sander Reinders, plaatselijk bekend als de locaal Oudheidkundige, was vroeger postbode en bleef tot op de dag van vandaag geïnteresseerd in de geschiedenis en ontwikkeling van zijn woonplaats en omgeving. Van zijn hand kwamen diverse artikelen, lezingen en exposities.
Meer weten over Wandelmagazine? Bekijk hier onze abonnementen!
